"Człowiek jest zdumiewający, ale arcydziełem nie jest". Rozważania o złożoności ludzkiej natury na podstawie dowolnie wybranych przykładów literackich

"Człowiek jest zdumiewający, ale arcydziełem nie jest" - słowa te wypowiedziane przez słynnego pisarza polskiego pochodzenia - Josepha Conrada stanowią znakomity wstęp do rozważań na temat ludzkiej natury.Człowiek jest istotą zadziwiająca z jednej strony kierują nim wyższe idee i ambicje pozwalające wznosić się na wyżyny, dokonywać czynów wręcz niezwykłych, które przenoszą całą ludzkość w nowy wymiar. Z drugiej zaś strony potrafi tez – często wbrew sobie dać upust prymitywnym żądzom oraz wręcz zwierzęcym instynktom.
Tutaj nasuwa się szereg pytań - co powoduje takie rozbieżności w ludzkim zachowaniu? Co sprawia że jeden człowiek jest w stanie poświęcić swoje życie dla dobra innych, podczas gdy drugi jest bezwzględnym mordercą?
Na te pytania ludzie starają się znaleźć odpowiedzi od zarania dziejów. Jedną z takich osób był grecki myśliciel Sokrates. Filozof ten jako pierwszy zgłębiał tajemnicę człowieka. Robił to przy pomocy rozmów z innymi ludźmi i swoich przemyśleń. Doszedł do wniosku że człowiek jest z natury dobry, a wszelkie zło w jego postępowaniu wynika z niewiedzy. Twierdził też, iż człowiek w walce o dobro i prawdę powinien nie liczyć się z niebezpieczeństwami i być w stanie poświęcić dla tych wartości życie, czego wyraz dał własnym postępowaniem godząc się na niesłuszną karę śmierci. Na przykładzie Sokratesa widzimy, że człowiek potrafi być istota zdumiewającą zdolną oddać życie za swe ideały.
Wiele podobnych przykładów świadczących o wielkości człowieka odnajdujemy także w literaturze. Podobnie jak w życiu tak i w książkach obserwujemy całe spectrum ludzkich zachowań, które dają nam obraz wartości człowieka. Wybór lektur do omawianego tematu jest przeogromny. Dlatego analizując zagadnienie , należy kierować się postawioną tezą i właśnie od niej uzależnić dobór utworów. Dla ułatwienia pozwolę sobie przytoczyć kilka przykładów:

Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (Postać Soplicy)
Juliusz Słowacki, Kordian
Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i Kara
Stefan Żeromski, Ludzie Bezdomni,
Albert Camus, Dżuma
Zofia Nałkowska, Granica
Gustaw Herling – Grudziński, Inny Świat
Witold Gombrowicz, Ferdydurke,